Σχολικό! χώρος... ιδεών... νέων

Παρασκευή 15 Απριλίου 2016

Σε κάποια μέρη της Ελλάδας η προφορά λέξεων και εκφράσεων είναι διαφορετική. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν διαφορετικές διάλεκτοι και ιδιώματα, και αυτό είναι πολύ ωραίο, γιατί φανερώνει τον πλούτο της γλώσσας μας.

Αιώνες πριν, στις ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής προσαρμόζεται όχι μόνο η γλώσσα αλλά και η γραφή κι έτσι αναπτύσσονται τα "επιχώρια αλφάβητα". Τα αλφάβητα αυτά δεν είναι τίποτε άλλο από "τοπικά" αλφάβητα, που υιοθετούνται γρήγορα από πολλές πόλεις και τις αποικίες τους. Η κάθε πόλη, παραλαμβάνοντας το αλφάβητο, το προσάρμοζε στο δικό της γλωσσικό ιδίωμα. Έτσι δημιουργήθηκαν οι τοπικές παραλλαγές του ελληνικού αλφάβητου, οι οποίες εξυπηρετούσαν την προσπάθεια απόδοσης των ιδιαίτερων τοπικών διαλέκτων και της προφοράς.

Τα επιχώρια αλφάβητα παρουσίαζαν διαφοροποιήσεις τόσο ως προς τη μορφή όσο και ως προς τον αριθμό αλλά και τη φωνητική αξία των σημείων. Κυρίως, όμως, τα επιχώρια αλφάβητα διέφεραν ως προς τον τρόπο απόδοσης των φθόγγων "φ", "χ", "ψ" και "ξ".

Γράψαμε το όνομα, το πατρώνυμο και το δήμο στον οποίο ανήκουμε. Έτσι, φτιάξαμε την ταυτότητά μας σε ένα από τα τέσσερα επιχώρια αλφάβητα.

Και ο Μανόλης Αναγνωστάκης με το τοπικό αλφάβητο της Κρήτης.

Η Γραμμική Β είναι η γραφή που χρησιμοποιήθηκε από τους Μυκηναίους. Είναι μια παλιά μορφή της ελληνικής γλώσσας.

Η Γραμμική Β είναι μία συλλαβική γραφή, δηλαδή κάθε σημείο της (σύμβολο) ισοδυναμεί με μια συλλαβή. Αποτελείται περίπου από 90 συλλαβογράμματα, ενώ έχει και 160 ιδεογράμματα, τα οποία παρουσιάζουν εικόνες από ζώα, προϊόντα, αλλά και ανθρώπους.

Υπάρχουν, ακόμη, και σημεία που βοηθούν στην ευκολότερη κατανόηση της γραφής, όπως κάθετες ή οριζόντιες γραμμές, που χωρίζουν τις λέξεις, ή δηλώνουν τίτλους και υπότιτλους του κειμένου.

Χωρίζω τη λέξη σε συλλαβές, όπως στα νέα ελληνικά.

Κάνω τις απαραίτητες μετατροπές στα φωνήεντα, έχοντας υπόψη ότι:

• η > ε
• ω > ο
• αι > α
• ει > ε
• οι > ο
• υ > ου
• β > μπ
• δ > ντ
• Δεν υπάρχει το τελικό ς. Απλά παραλείπεται.
• Στα διπλά σύμφωνα γράφεται μόνο το ένα.
• λ > ρ
• γ > κ
• χ > κ
• φ >π
• θ >τ

Επίσης, κάνω τις εξής αλλαγές στις συλλαβές:

• Φωνήεν+σύμφωνο: το σύμφωνο παραλείπεται π.χ. άρ-γυ-ρος > α-κου-ρο
• Σύμφωνο+φωνήεν+σύμφωνο: παραλείπεται το 2ο σύμφωνο π.χ. φαρ-μα-κο > φα-μα-κο > πα-μα-κο
• Σύμφωνο+σύμφωνο+φωνήεν: επαναλαμβάνεται το φωνήεν και στις δύο συλλαβές. Το ίδιο ισχύει για το ξ > κς και το ψ > πς π.χ. άξονες > α-κο-σο-νε

Με πηλό είναι φτιαγμένη

με γραφίδα χαραγμένη.

Κρύβει λόγια ελληνικά

σε σημεία... γραμμικά!

Όποιον έχει εξουσία

κύρος, αίγλη, σημασία,

οι Αθηναίοι θα τον διώξουν,

το πολίτευμα... να σώσουν!

Για απόφαση μεγάλη

πάλι θα σπάω το κεφάλι!

Να αθωώσω ή να αφήσω;

Ήρθε η ώρα να... ψηφίσω!

Λόγια απόκρυφα γραμμένα,

σε χρυσάφι χαραγμένα,

κάθε μύστη θα ταυτίσουν

και... ευτυχία θα χαρίσουν!

Μέλι, γάλα και άλλα δώρα

στον νεκρό ας προσφέρω τώρα.

Πώς θα βρω, όμως, το μνήμα;

Το όνομά του είναι... στο σήμα!

Φέρτε πούλια, φέρτε πιόνια,

να 'ναι άσπρα σαν τα χιόνια!

Φέρτε μου τα ζάρια τώρα!

Παίζοντας... περνά η ώρα!

Φέρνει φως μες στο σκοτάδι.

Δεν φοβάμαι πια το βράδυ!

Έχει λάδι και φιτίλι!

το αρχαίο αυτό... καντήλι!

Για αγορές και για πωλήσεις,

για... κλοπές και καταχρήσεις!

Το μικρό αυτό το ποίημα

έχει ως θέμα του... το χρήμα!

Τη σφραγίδα εξουσίας

μιας παλιάς ιεραρχίας

σαν στολίδι τη φορούσε...

τα λεφτά όποιος φυλούσε!

Σαν κρασί που με μεθάει

και σε άλλη γη με πάει

τίποτα απ' όσα είδα

δεν θυμίζει... τη σελίδα!

Δάφνες, λόγχες και σταυροί,

στύλοι και ιεροί δεσμοί,

σύμβολα της Εταιρείας

μα και της ελευθερίας!

Του Θεού την ευλογία

και τη χάρη την αγία

στους πιστούς θα μεταφέρει

από... του παπά το χέρι!

Παρασκευή 1 Απριλίου 2016

• Πινακίδα Γραμμικής Β

• Όστρακο οστρακισμού

• Δικαστικές ψήφοι

• Ορφικό έλασμα

• Ταφικό σήμα

• Ψήφοι παιχνιδιού

• Λυχνάρι

• Σφραγίδα άρτου

• Βυζαντινό νόμισμα

• Σφραγιστικό δαχτυλίδι αξιωματούχου

• Σελίδα 1ου τυπωμένου ελληνικού βιβλίου

• Σημαία επανάστασης

• Οστέινη γραφίδα, ιδανική για χάραξη σε πηλό

• Σφραγιδάκια που φέρουν σημεία από το δίσκο της Φαιστού
• Κηρωμένες πινακίδες και γραφίδα

• Φτερό
• Καλάμι
• Πινέλο κονδυλοφόρος
• Γλύφανο: για αφαίρεση ξεραμένου μελανιού από το καλάμι
• Σφουγγάρι: για σβήσιμο νωπού μελανιού
• Ελαφρόπετρα: για σβήσιμο στεγνού μελανιού
• Διαβήτης: για ίσες αποστάσεις μεταξύ των γραμμμών

• Πλάκα και κονδύλι

• Συνθετηριο και τυπογραφικά στοιχεία

• Μήτρες για κατασκευή νομίσματος